Yeni bir bilgisayar alıp bir süre kullandıktan sonra ilk günkü gibi çalışmadığını fark ederiz. Bu geçen süre birkaç ay da olabilir birkaç yıl da. Ama sonuçta ağır çalışan bilgisayar için çözüm bulmamız lazımdır. Elbette öncelikle bilgisayarın yavaş çalışmasının sebepleri hakkında bir araştırma yapmamız gerekir. Sorunun nerede olduğunu bulduğumuzda ortadan kaldırmak da mümkün olacaktır. Şimdi genel olarak neleri kontrol etmeliyiz bir bakalım.
Bilgisayarların temelde 2 bölümü vardır. Biri donanım, yani fiziksel olarak bilgisayarın parçaları ve diğeri de yazılım yani bilgisayarın donanımını kullanmamızı sağlayan programlar. Bilgisayarımızın yavaşlamasının sebebi bunlardan biri olabileceği gibi her ikisindeki problemlerin bir araya gelmesi de olabilir. Bu yazımızda bilgisayarı yavaşlatan parçalardan bahsedeceğiz.
Bilgisayarı yavaşlatan donanım arızaları, çalışma sırasında görevini tam yapamayan veya hiç çalışmayan parçalardan kaynaklanır. Ancak bazı parçalar başka bir parçanın da sağlıklı çalışması için gerekli olabilir. Örneğin bilgisayarın güç kaynağındaki yetersizlik genel olarak bütün parçaların çalışmasını etkileyecektir.
Hız konusunda en çok sıkıntı çıkartan parça sabit disklerdir. Yavaş çalıştığından şikayet edilen bilgisayarların disklerinde performans kaybı olması sık karşılaşılan bir durumdur. Kullanıcılar arasında genel kanı RAM belleklerin arttırılmasının bilgisayarı hızlandıracağı yönünde olsa da gerçek hayatta sabit diski değiştirerek daha belirgin performans artışı sağlanabilen makine sayısı çoğunluktadır. Günümüzde fiyatlarının da makul seviyelere gelmesiyle rahatlıkla kullanabildiğimiz SSD sabit disklerin de yardımıyla artık RAM bellek ilavesinden çok daha yüksek performans artışları sağlanabilmektedir.
Bilgisayarın ağır çalışmasına neden olan bir diğer donanım sorunu da ısınmadır. Oldukça önemli ve üzerinde hassasiyetle durulması gereken bu sorun dizüstü bilgisayarlarda daha kolay fark edilebilmesinin yanında çözüme kavuşturulması başkaca parça arızalarının önüne geçmek adına önemlidir. Masaüstü bilgisayarlarda ısınma problemi daha tolere edilebilir durumdadır ancak fark edildiğinde çözüm bulunması bilgisayarın başka arızalarla masraf çıkarmasına engel olacaktır. Isınan bilgisayarlar malzemenin doğası gereği daha yavaş çalışırlar. Daha serin ortamlarda daha iyi soğutulan bilgisayarların performansının yüksek olduğu tecrübe edilebilir.
Bellek arızaları çoğunlukla bilgisayarın ağır çalışmasına değil de çalışmamasına veya kararsız davranmasına neden olur. Çok ender olarak arızalı bellek modülleri bilgisayarı düzgün ancak ağır çalıştırır ki bunun tespiti de ancak bellek testi ile anlaşılabilir. Keza işlemci arızalarında da bilgisayarın hiç çalışmaması söz konusu olacaktır.
Isınma dışındaki sebeplerle ağır çalışmaya neden olan anakartlarda da genellikle besleme sorunları görülür. Bu sorunlar anakartın üzerinde enerjiyi düzenleyen elektronik elemanlardan kaynaklanabileceği gibi bilgisayarın güç kaynağındaki kararsızlıktan da kaynaklanabilir. Bu durum bir teknisyen tarafından dikkatlice araştırılıp kolaylıkla ortadan kaldırılabilir.
